понедельник, 19 июня 2023 г.

 


 Беларускі каляндар

кастрычнік



1 Змагар Алесь (сапр. Яцэвіч; 1903, в. Цароўка, Слуцкі павет, Мінская губерня, цяпер вёска Кірава, Слуцкі раён, Мінская вобласць – 1995), паэт, празаік, драматург, перакладчык. Жыў у ЗША – 120 гадоў з дня нараджэння  

1 Сердзюкоў Мікалай (1948, Чачэрскі раён, Гомельская вобласць), беларускі празаік, публіцыст – 75 гадоў з дня  

 2 Грабеншчыкоў Сяргей (1918-1987), балетмайстр, педагог, Заслужаны дзеяч культуры Беларусі – 105 гадоў з дня нараджэння 17 4 Камароў Дзмітрый (1883-1970), беларускі жывапісец – 140 гадоў з дня нараджэння

 4 Кейзараў Аляксей (сапр. Кейзераў; 1928, в. Бронніца, Буда-Кашалёўскі раён, Гомельская вобласць – 1994), беларускі празаік, нарысіст – 95 гадоў з дня нараджэння  

4 Харламаў Іван (1928-2007), беларускі мастак-дызайнер, графік, педагог – 95 гадоў з дня нараджэння

4 Кароткі Іван (1938), беларускі мастак-акварэліст – 85 гадоў з дня нараджэння

6 Заранка Сяргей (1818 в. Ляды, Копыскі павет, Магілёўская губерня; цяпер Дубровенскі раён, Віцебская вобласць – 1871), беларускі жывапісец, педагог – 205 гадоў з дня нараджэння

6 Мілюць Алесь (1908, в. Скорычы, Карэлічскі раён, Гродзенская вобласціь – 1944), беларускі паэт – 115 гадоў з дня нараджэння  

 7 Басаў Ізраіль (1918, г. Мсціслаў, Магілёўская вобласць – 1999), беларускі жывапісец – 105 гадоў з дня нараджэння

7 Блакіт Валянцін (сапр. Болтач; 1938, в. Вострава, Шчучынскі раён, Навагрудскае ваяводства – 2007), беларускі празаік, публіцыст, паэт – 85 гадоў з дня нараджэння  

 8 Казакоў Міхась (1938, в.Халіпы Дрыбінскага раёна Магілёўскай вобласці – 2000), беларускі паэт, перакладчык – 85 гадоў з дня нараджэння  

 8 Шамякіна Таццяна (1948, г.Мінск), літаратуразнаўца, крытык, перакладчыца – 75 гадоў з дня нараджэння  

11 Агняцвет Эдзі (сапр. Каган; 1913, г. Мінск – 2000), беларуская паэтка – 110 гадоў з дня нараджэння   

12 Філімонава Любоў (1948, г. Мінск), беларуская паэтка, празаік, перакладчыца – 75 гадоў з дня нараджэння  

13 Драздовіч Язэп (1888, засценак Пунькі, цяпер Глыбоцкі раён – 1954), беларускі мастак, скульптар, фалькларыст, археолаг, пісьменнік – 135 гадоў з дня нараджэння  

15 Смірноў Юрый (1928-1997), спявак, Заслужаны артыст Беларусі – 95 гадоў з дня нараджэння 17 Шумаў Міхаіл (1923, г. Магілёў), беларускі празаік – 100 гадоў з дня нараджэння  

17 Тарасаў Вячаслаў (1938-1997), беларускі мастак тэатра, жывапісец, аўтар прац у сцэнаграфіі, станковай і кніжнай графіцы, жывапісе, мультыплікацыі – 85 гадоў з дня нараджэння

18 Тарасаў Вячаслаў (сапр. Малейка; 1893-1971), артыст, Народны артыст Беларусі, Народны артыст СССР – 130 гадоў з дня нараджэння 19 Засім Мікола (1908, в. Шані, цяпер Пружанскі раён, Расія, зараз Брэсцкая вобласць – 1957), беларускі паэт, крытык – 115 гадоў з дня нараджэння  

20 Ластоўскі Вацлаў (1883, Дзісенскі павет Віленскай губерні, цяпер Глыбоцкі раён Віцебскай вобласці -1938), беларускі гісторык і пісьменнік – 140 гадоў з дня нараджэння  

20 Нарушэвіч Адам Тадэвуш Станіслаў (1733, Пінскі павет – 1796), беларускі гісторык, паэт, перакладчык, рэлігійны дзеяч – 290 гадоў з дня нараджэння  

21 Клімковіч Максім (1958, г. Мінск), беларускі празаік, драматург – 65 гадоў з дня нараджэння  

22 Бажко Алесь (1918, в. Даўгінава, Карэліцкі раён Гродзенскай вобласці - 2013), беларускі пісьменнік – 105 гадоў з дня нараджэння  

22 Дабралюбаў Ігар (1938, г. Новасібірск), кінарэжысёр, Народны артыст Беларусі – 85 гадоў з дня нараджэння

23 Ярац Віктар (1948, п. Красны Мост Рэчыцкага раёна Гомельскай вобласці), беларускі паэт, літаратуразнаўца – 75 гадоў з дня нараджэння  

 25 Дурчын Пётр (1918, г. Мазыр Гомельскай вобласці – 1997), беларускі мастак – 105 гадоў з дня нараджэння

25 Шчасная Нінэль (1928, г. Полацк Віцебскай вобласці – 2013), беларускі жывапісец, графік – 95 гадоў з дня нараджэння  

 25 Папоў Дзмітрый (1938), беларускі скульптар – 85 гадоў з дня нараджэння

26 Герасімаў Мікалай (1903, г. Санкт-Пецярбург – 1977), беларускі празаік – 120 гадоў з дня нараджэння  

29 Саламевіч Янка (1938, в. Малая Кракотка, Слонімскі павет, Навагрудскае ваяводства, зараз Гродзенская вобласць – 2012), беларускі літаратуразнаўца, фалькларыст, бібліёграф, перакладчык – 85 гадоў з дня нараджэння  

30 Ткачэнка Уладзімір (1948, г. Віцебск), беларускі жывапісец – 75 гадоў з дня нараджэння

 БЕЛАРУСКІ КАЛЯНДАР

верасень



1 Адамчык Вячаслаў (1933-2001), Беларускі празаік, драматург, кінасцэнарыст – 90 гадоў з дня нараджэння  

8  Грачанікаў Анатоль (1938, в. Шарпілаўка, Гомельскі раён – 1991), паэт. Лаўрэат дзяржаўнай прэміі Беларусі – 85 гадоў з дня нараджэння  

14  Левановіч Леанід (сапр. Лявонаў) (1938, в. Клеявічы, Касцюковачскі раён, Магілёўская вобласць – 2021), пісьменнік, лаўрэат Літаратурнай прэміі імя І. Мележа – 85 гадоў з дня нараджэння  

16  Дашук Віктар (1938, в. Валокі, Хойнікскі раён, Гомельская вобласць), кінарэжысёр, сцэнарыст, аператар, журналіст  – 85 гадоў з дня нараджэння

 16  Хацкевіч Віктар (1943, Расія), мастак, творы якога экспануюцца ў фондах Беларускага саюза мастакоў – 80 гадоў з дня нараджэння

 20  Мацяш Ніна (1943, Бярозаўскі раён, Брэсцкая вобласць – 2008), пісьменніца, перакладчыца, Заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі, лаўрэат Літаратурнай прэміі імя А.Куляшова – 80 гадоў з дня нараджэння  

21  Альшэўскі Віктар (1953, Бялынічскі раён, Магілёўская вобласць), жывапісец, творы якога знаходзяцца ў дзяржаўных і прыватных зборах Беларусі, Расіі, Германіі, Нарвегіі, Швецыі, ЗША– 70 гадоў з дня нараджэння

21 Елісеенкаў Алег (1958, Расія), кампазітар, Заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі, лаўрэат некалькіх прэмій, уладальнік прыза “Хрустальный аист” V Нацыянальнага фестывалю беларускага кіно – 65 гадоў з дня нараджэння  

24 Мядзёлка Паўліна Вікенцьеўна (Вінцэнтаўна) (1893, в. Будслаў, Вілейскі павет, Віленская губерня (цяпер Мядзельскі раён, Мінская вобласць) – 1974), дзеяч беларускай культуры, адна з першых выканаўцаў ролі Паўлінкі ў аднайменнай камедыі Я.Купалы, Заслужаны дзеяч культуры Беларусі – 130 гадоў з дня нараджэння  

 25 Грахоўскі Сяргей (1913, Украіна – 2002), пісьменнік, перакладчык, Заслужаны работнік культуры Беларусі  – 110 гадоў з дня нараджэння  

 27 Харужая Вера (1903, г. Бабруйск, Магілёўская вобласць – 1942), удзельніца грамадзянскай вайны, дзеяч рэвалюцыйнага руху ў Заходняй беларусі, адна з арганізатараў і кіраўнікоў падполля ў Віцебску ў вялікую Айчынную вайну, Герой Савецкага Саюза, публіцыст – 120 гадоў з дня нараджэння

 29 Глобус Адам (сапр. Адамчык Уладзімір) (1958, г. Дзяржынск, Мінская вобласць), пісьменнік, мастак, выдавец – 65 гадоў з дня нараджэння  

29 Сыракомля Уладзіслаў (сапр. Кандратовіч Людвік францішак Уладзіслаў) (1823, былы фальварак Смольгаў, Слуцкі павет, Мінская губерня (цяпер в. Смольгава, Любанскі раён, Мінская вобласць) – 1862), польскі і беларускі паэт, перакладчык, крытык, краязнаўца, археолаг – 200 гадоў з дня нараджэння.

БЕЛАРУСКІ КАЛЯНДАР

жнівень

3 Кедышка Мікалай (1923, г. Мінск – 1943), адзін з арганізатараў і кіраўнікоў мінскага патрыятычнага падполля ў Вялікую Айчынную вайну, Герой Савецкага Саюза – 100 гадоў з дня нараджэння

6 Грыдзюшка Яўген (1958, г.п. Акцябрскі, Гомельская вобласць), гітарыст, педагог, адзін з пачынальнікаў беларускай гітарнай школы – 65 гадоў з дня нараджэння

6 Лучанок Ігар (1938, г. Мар’іна Горка, Пухавічскі раён, Магілёўская вобласць – 2018), кампазітар, Народны артыст Беларусі і СССР

6 Платонаў Барыс (1903, г. Мінск – 1967), акцёр, педагог, Народны артыст Беларусі і СССР, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі СССР – 120 гадоў з дня нараджэння 

7 Манаеў Віктар (1958, г. Мінск), акцёр, Народны артыст Беларусі, лаўрэат прэміі Ленінскага камсамола Беларусі, Дзяржаўнай прэміі СССР, Дзяржаўнай прэміі Беларусі – 65 гадоў з дня нараджэння

 8 Пракапцоў Уладзімір (1953, в. Жгунская Буда, Добрушскі раён, Гомельская вобласць), мастацтвазнаўца, мастак, генеральны дырэктар Нацыянальнага мастацкага музея Рэспублікі Беларусь,–70 гадоў з дня нараджэння

10 Міровіч Еўсцігней (сапр. Дунаеў) (1878, Расія – 1952), рэжысёр, драматург, педагог, адзін са стваральнікаў беларускага савецкага тэатра, Народны артыст Беларусі – 145 гадоў з дня нараджэння

13 Багатыроў Анатоль (1913, г. Віцебск – 2003), кампазітар, педагог, адзін з заснавальнікаў нацыянальнай оперы, народны артыст Беларусі, Заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі СССР і Дзяржаўнай прэміі Беларусі – 110 гадоў з дня нараджэння

 24 Раманоўскі Янка (Іван Юльянавіч) (1928, г. Мінск – 1974), мастак – 95 гадоў з дня нараджэння

25 Арлоў Уладзімір (1953, г. Полацк, Віцебская вобласць), пісьменнік, аўтар кніг і сцэнарыяў навукова-папулярных фільмаў, прысвечаных славутым дзеячам Беларусі – 70 гадоў з дня нараджэння  

27 Вакар Сяргей (1928-1998), беларускі скульптар – 95 гадоў з дня нараджэння

28 Пянкрат Міхась (Міхаіл) (1918, Чэрвенскі раён, Мінская вобласць – 2001), пісьменнік – 105 гадоў з дня нараджэння  

 31 Шырко Васіль (1948, Уздзенскі раён, Мінская вобласць), пісьменнік, публіцыст, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі імя К.Каліноўскага – 75 гадоў з дня нараджэння




 

БЕЛАРУСКІ КАЛЯНДАР

ліпень

1   Мыслівец Пётр (1938, г. Драгічын, Брэсцкая вобласць), мастак – 85 гадоў з дня нараджэня

 2   Клімец Міхаіл (1938, Пружанскі раён, Брэсцкая вобласць – 2007), гісторык, краязнаўца, грамадскі дзеяч, даследчык пытанняў гісторыі рэвалюцыйнага руху ў Заходняй Беларусі, Вялікай Айчыннай вайны, населеных пунктаў Брэстчыны і помнікаў гісторыі Белавежскай пушчы – 85 гадоў з дня нараджэння

3   Аўруцін Анатоль (1948, г. Магілёў), паэт, крытык, перакладчык, кавалер ордэна “Культурная спадчына” Міжнароднай федэрацыі рускамоўных пісьменнікаў – 75 гадоў з дня нараджэння  

3   Бярозкін Рыгор (1918, г. Магілёў – 1981), крытык, літаратуразнаўца – 105 гадоў з дня нараджэння

 11   Красоўскі Міхаіл (1933, г. Рэчыца, Гомельская вобласць – 1989), артыст балета, педагог, арганізатар і кіраўнік эстрадна-харэаграфічнага ансамбля “Чараўніцы”, Заслужаны артыст Беларусі – 90 гадоў з дня нараджэння

13  Паліканіна Валянціна (1958, г. Крычаў, Магілёўская вобласць), паэтка, журналістка, перакладчыца, лаўрэат першай прэміі Саюза журналістаў, спецыяльнай прэміі Саюза пісьменнікаў Беларусі “Залаты Купідон” – 65 гадоў з дня нараджэння   

13  Мрый Андрэй (сапр. Шашалевіч Андрэй) (1893, в. Доўгавічы, Чэрыкаўскі павет, Магілёўская губерня (цяпер Краспольскі раён), пісьменнік – 130 гадоў з дня нараджэння  

21   Краснянскі Уладзімір (1863, Расія – 1930), вучоны-гісторык, архівіст, краязнаўца, педагог, які ўнёс значны ўклад у стварэнне музеяў у Віцебску, член Віцебскай вучонай архіўнай камісіі – 160 гадоў з дня нараджэння

26   Грамовіч Іван (1918, в. Закружка, Мінскі раён – 1986), пісьменнік, заслужаны работнік культуры Беларусі – 105 гадоў з дня нараджэння  

27   Мохаў Дзмітрый (1943, Расія), архітэктар, аўтар праектаў рэстаўрацыі шэрагу гістарычных будынкаў у Беларусі, тэатральны мастак, галоўны мастак Тэатра-студыі кінаакцёра (1983-1996) – 80 гадоў з дня нараджэння




 

 

Беларускі каляндар

чэрвень

 

9   Правасуд Уладзімір (1933, Гомельская вобласць – 2011), пісьменнік, заслужаны работнік культуры Беларусі – 90 гадоў з дня нараджэння  

12 Мароз Уладзімір (1953, г. Косава, Івацэвічскі раён, Брэсцкая вобласць), пісьменнік, кінадраматург, сцэнарыст, кінарэжысёр – 70 гадоў з дня нараджэння  

15 Галушкіна Лідзія (1923-2009), артыстка оперы (мецца-сапрана), педагог; народная артыстка Беларусі – 100 гадоў з дня нараджэння

16   Бутэвіч Анатоль (1948, в. Баяры, Нясвіжскі раён, Мінская вобласць), пісьменнік, перакладчык, публіцыст, крытык, дзяржаўны дзеяч Беларусі – 75 гадоў з дня нараджэння  

20   Вашчанка Гаўрыла (1928, в. Чыкалавічы, Брагінскі раён, Гомельская вобласць – 2014), жывапісец, народны мастак Беларусі, заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі – 95 гадоў з дня нараджэння

26   Мушынская Таццяна (1958, г. Мінск), паэтэса, празаік, драматург, лібрэтыст, тэатральны крытык, журналістка – 65 гадоў з дня нараджэння